Yavuz Ercan GÜL

Article | 2021 | Bilig : Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi ( 99 )

In this study, it was aimed to investigate the political education activities and the activities of the Association of "Down with Illiteracy" of the Soviet Union in Kyrgyzstan between 1924-1927. In accordance with this technique, firstly, by obtaining the necessary permissions from the Kyrgyzstan State Archive Directorate ((SIC)Gamma Alpha), the documents related to education were collected and interpreted on the basis of the literature. The first decade of the Soviet Union was a period when Soviet ideologists played an active role in shaping Soviet philosophy. Education and policy were combined and implemented in Soviet territory i . . .n the form of political education. Education has been a tool for the Soviet Union to uncover the Soviet citizen. The change and transformation of the Kyrgyz people has been tried to be provided by Kyrgyz educators specially trained. As in other places in the territory of Kyrgyzstan, a total educational activity started and all education expenses were covered by the Central Political Education Commission. It is understood that it is not possible to explain the Socialist Soviet ideology to people who do not know and cannot read the Cyrillic alphabet, and education has been accepted as a priority in all Kyrgyz territory. Keyword: Political education, socialism, Kyrgyz culture, Soviet citizen, propaganda Bu çalışmada 1924-1927 yılları arasında Sovyetler Birliği’nin Kırgızistan’daki politik eğitim faaliyetlerini ve Kahrolsun Cehalet Derneği’nin faaliyetlerini araştırmak amaçlanmıştır. Araştırmada doküman analizi tekniğinden yararlanılmıştır. Bu tekniğe uygun şekilde öncelikle Kırgızistan Devlet Arşivi Müdürlüğü’nden (TSGA) gerekli izinler alınarak bahsi geçen döneme ait eğitimle ilgili belgeler toplanmış, literatür temelinde yorumlanmıştır. Sovyetler Birliği’nin ilk on yılı Sovyet ideologlarının Sovyet felsefesinin şekillenmesinde etkin bir şekilde rol oynadığı bir dönem olmuştur. Eğitim ve politika birleştirilerek, politik eğitim şeklinde tüm Sovyet topraklarında uygulanmıştır. Eğitim, Sovyetler Birliği için Sovyet vatandaşının ortaya çıkarılmasında bir araç olmuştur. Kırgız halkının değişim ve dönüşümü özel olarak yetiştirilen Kırgız eğitimcileri ile sağlanmaya çalışılmıştır. Tüm Kırgızistan topraklarında diğer yerlerde olduğu gibi topyekûn bir eğitim faaliyeti başlamış, bütün eğitim giderleri Merkezî Politik Eğitim Komisyonu tarafından karşılanmıştır. Kiril Alfabesini bilmeyen ve okuyamayan insanlara Sosyalist Sovyet ideolojisini anlatmanın mümkün olmadığı anlaşılarak, eğitim bütün Kırgız topraklarında öncelikli konu olarak kabul edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Politik eğitim, sosyalizm, Kırgız kültürü, Sovyet vatandaşı, propaganda More less

Roza ABDIKULOVA

Article | 2016 | Bilig : Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi ( 76 )

Bağımsız Kırgızistan’da Kırgızların ve Kırgızistan’ın tarihini yeniden ele alarak araştırma süreci, 1991’den bu yana devam etmektedir. Bağımsızlığını kazandığı günden bu yana Kırgız tarihi üzerine yeni çalışmalar, kitaplar, ilmî makaleler yayımlanmaya devam etmektedir. Kırgız tarihini yeniden yazma gayretiyle yürütülen bu çalışmalar, her geçen gün artmakta ve bizlere yeni bilgiler sunmaktadır. Bunlardan biri de Kırgızlar açısından unutulmayacak, milletin ruhunda yer etmiş olan ve XX. yüzyıl başlarında gerçekleşen 1916 Türkistan İsyanı’dır. Bu konuda oldukça geniş ve çeşitlilik arzeden bir kaynak külliyâtı vardır. İsyan hakkında bilg . . .i veren kaynaklar arasında edebî eserlerin, hiç şüphesiz, önemli bir yeri vardır. Çünkü bu tür eserlerin çoğunun yazarları Ürkün isyanına ya bizzat iştirak etmiş veya isyana katılmış olan akrabalarının anlattıklarını edebî bir üslûpla yeniden kaleme almışlardır. Biz bu çalışmamızda, 1916 Türkistan İsyanı’nın kaynaklarından biri olarak gördüğümüz Kırgız edebî ürünlerine Ürkün hâdisesinin nasıl yansıdığını, dört eser üzerinden hareketle ele almaya çalışacağız. - Anahtar Kelimeler: Ürkün, Çin, Kırgızlar, isyan, roman = Research on the Kyrgyz and Kyrgyzstan’s history has been undergoing dramatic changes since 1991. Since the break-up of the USSR, a new wave of research and scholarly publications in the field of history started. These studies, which aim to rewrite Kyrgyz history, increase every day and present new information to us. One of the historical events that has been increasingly brought to scholarly discourse is the 1916 Turkestan rebellion. There are many scholarly publications and reports on this topic. Among these sources, literary works play a very significant role because most authors of these literary works have themselves been participants in the rebellion and the dramatic events that followed it. These authors attempted to present their memories in the form of literature. This article analyzes four literary sources in order to explore how they reflect the rebellion of 1916. Keywords: Urkun, China, Kyrgyz, rebellion, nove More less

Arzu KİYAT

Article | 2022 | Türkoloji ( 110 )

Hastalıklara şifa arama ve sağlıklı yaşam sürme arzusu en eski zamanlardan beri insanların öncül meselesini oluşturmaktadır. Buna bağlı olarak geliştirilen tedavi pratikleri geleneksel bilgi ve deneyimlerle sözlü gelenek içerisinde nesilden nesile aktarılarak günümüze ulaşmıştır. Sağlığın ruh-beden bütünlüğünden oluştuğu bir anlayışa dayalı olan halk hekimliği bu anlamda nesillerin tecrübesinin, yardımlaşmanın, inancın, güvenme duygusunun olumlandığı, doğalın ve doğanın gücünün kutsandığı bir arınma ve sağaltım formülüdür. Türk kültüründe İslamiyet öncesi ve sonrası örf, âdet, gelenek, inanış, kültür ve tecrübelerinden meydana gelen . . . bu sağaltma pratikleri, Kırgız Türkleri için de önemli ve dikkat çekici bir alandır. Kırgız Türklerinin halk hekimliği geleneği ve bu geleneğin icracıları ise özünde en eski sağaltıcılar olan şamanların ve Şamanizm’in yanı sıra İslami geleneğin de izlerini taşımakta; kültürel çeşitlilik ve sürekliliğin bir örneğini teşkil etmektedir. Kırgız Türkleri için halk hekimliği geleneği, modern tıbba tamamlayıcı ve alternatif bir tedavi sistemi olmasının yanında hastaların şifalanmak için başvurdukları ilk tedavi sistemidir. Bu geleneğin icracıları, onların kişisel özellikleri, sağaltımda kullanılan tedavi pratikleri ve yöntemler, sağaltımda kullanılan malzemeler bu geleneğin sınırlarını çizmek ve geleneği açımlamak adına önem taşımaktadır. Bu çalışmada, Kırgız Türklerinin halk hekimliği geleneği içerisinde sağaltımda kullanılan malzemeler, sağaltma yöntemleri ve hastalıklarla ilintili olarak değerlendirilecektir. Çalışma büyük ölçüde gözlem ve görüşme yoluyla elde edilen veriler ışığında ve literatür bilgileri temelinde ele alınacaktır. Anahtar Kelimeler: Kırgız Türkleri, Halk Hekimliği, Hastalık, Sağaltma Yöntemleri, Sağaltma Araçları More less

Oktay ÖZGÜL

Article | 2023 | Bilig : Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi ( 104 )

2017-2018 yılları arasında Moğolistan’ın Orhun ve Selenge Havzası’nda yüzey araştırmaları gerçekleştirdik. 2017 yılında gerçekleştirilen çalışma boyunca Moğolistan’da 2.154 km yol katedilmiş, 3 aymak (bölge), 9 balık (şehir), 12 kült alanı ve kurgan merkezi, 4 runik yazıtlı belge (dikilitaş ve kaya üzeri yazmaları), 1 petroglif ve 7 müzede çalışma yapılmıştır. 2018 yılı yüzey araştırmamızda ise, 2.470 km yol katedilmiş, 2017 çalışmalarından farklı olarak 3 aymak, 2 balık ve manastır merkezi, 6 kült alanı, 9 kurgan merkezi, 2 petroglif alanı ve 2 müze ziyaret edilmiştir. Çalışmalarımızın büyük bir kısmında literatürde Khirigsuur diye . . . geçen bazı kurgan tipi mezarlar önemli bir yer kaplamıştır. Orhun ve Selenge Havzası’nda oldukça fazla rastlanan kirigsurların Geç Tunç Çağı sonu ve Erken Demir Çağ boyunca arttığını, tipolojik bakımından Moğolistan’ın doğu ve kuzeybatı bölgelerindeki kirigsurlarla da benzerlikler taşıdığını tespit ettik. Makalemizde Orhun ve Selenge Havzası’ndaki kirigsurların dağılımı, tipolojisi ve dönemin sosyal yaşamındaki yerleri tayin edilmeye çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Moğolistan, Moğolistan, Moğolistan, Orhun ve Selenge Havzası, Orhun ve Selenge Havzası, Kirigsur, Geç Tunç Çağ, Erken Demir Çağı, Mongolia, Orkhon and Selenga Basin, Kirigsurs, Late Bronze Age, Early Iron Age. Between 2017 and 2018, we carried out studies in the basins of Mongolia, Orkhon, and Selenga. During our research conducted in 2017, the distance of 2154 km was covered in Mongolia and research has been accomplished in 3 regions, 9 cities, 12 cult spaces and kurgans, 4 runic inscriptions (obelisk and rock paintings), 1 petroglyph, and 7 museums. The distance of 2,470 km was covered in 2018 studies and unlike studies in 2017, 3 regions, 2 cities and monastic center, 6 cult spaces, 9 kurgan centers, 2 petroglyphs, and 2 museums were visited. The kurgan-type burials known in the literature as “Kirigsur” took an important place in most of our work. It was found out that the number of Kirigsurs, which are very common in the Orkhon and Selenga basins, increased during the Late Bronze Age and Early Iron Age and were typologically similar to the Kirigsurs in the eastern and northwestern regions of Mongolia. This article aimed to determine the distribution area of Kirigsurs in the Orkhon and Selenge basins, their typology, and their place in the social life of the period. Keyword: Moğolistan, Moğolistan, Moğolistan, Orhun ve Selenge Havzası, Orhun ve Selenge Havzası, Kirigsur, Geç Tunç Çağ, Mongolia, Orkhon and Selenga Basin, Kirigsurs, Late Bronze Age, Early Iron Ag More less

Zuhra ALTIMIŞOVA

Article | 2017 | Bilig : Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi ( 82 )

Bilindiği gibi Sovyet yönetiminin ilk yıllarında Türkistan’da basmacı hareketi baş göstermiş ve bu hareket, yö- netimin askerî tedbirler almasına sebep olacak kadar ileri boyutlara ulaşmıştır. Kırgızistan’da basmacıların faaliyetlerinin, güneydeki farklı ilçelerde, özellikle de dağlık bölgelerde 1930’larda da etkili olduğu görülmektedir. Basmacı kollarını yönetenlerin halk arasında nüfuz ve itibar sahibi olan kimselerden oldukları dikkat çekici bir husus arz etmektedir. Bu durum ve basmacı hareketinin geniş bir çapta yayılarak sıradan halkın desteğini kazanması, Sovyet yönetimi için ciddi bir siyasi mesele haline gelmiştir. Makalede . . ., 1925-1934 yılları arasında Kırgızistan’ın güneyinde basmacılık hareketine devam edilmesinin sebepleri, basmacı kollarının çalışmaları, Sovyet yönetiminin bu harekete karşı almış olduğu askerî, siyasi/ideolojik, ekonomik, kültürel önlemler üzerinde durulacaktır. Konu, bilimsel eserlerin yanında Sovyetler zamanında kullanımı yasak olan “çok gizli” olarak nitelendirilen arşiv belgelerinin ışığında değerlendirilmeye çalışılacaktır Anahtar Kelimeler Basmacı Hareketi, Kırgızistan, Sovyet Hükûmeti, Korbaşı, Canıbek Kadı As it is known, Basmachi Movement in Turkestan arose during the first years of the Soviet rule and this movement reached to the extent that it would cause the administration to take military measures. It can be seen that activities of Basmachis had effect in different regions in the south of Kyrgyzstan, especially in mountainous areas even in 1930s. It is noteworthy that the rulers of the dominant branches were the people who had influence and reputation among the people. This situation and the fact that while spreading widely, Basmachi Revolt gained the support of ordinary people became a serious political issue for the Soviet government. The causes of the continuation of the movement Basmachi in the south of Kyrgyzstan between 1925-1934, activities of the Basmachi army, military, political, ideological, economic and cultural measures taken by the Soviet government will be emphasized in this article. The subject will be evaluated in the light of archival documents, described as “strictly confidential” documents as well as scientific works, the usage of which were prohibited during the Soviet period Keyword: Basmachi Movement, Kyrgyzstan, the Soviet Government, Korbashi, Canibek Kazy More less

Raziyahan ABDİYEVA | Cusupcan PİRİMBAYEV

Article | 2015 | Bilig : Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi ( 75 )

Devletin fonksiyonlarını etkin ve başarılı bir şekilde yerine getirebilmesi için sürekli ve sağlıklı finansal kaynaklara ihtiyacı vardır. Devletin sağlıklı bir şekilde sürekli gelire sahip olması ancak vergi sisteminin etkinliğine bağlıdır. Vergi sisteminin başarısını ise mükelleflerin vergi yükümlülüklerini yerine getirme düzeyi belirlemektedir. Çalışmamızda bir geçiş ekonomisi olan Kırgızistan’daki mükelleflerin vergi kültürü ve bu vergi kültürünü etkileyen faktörler araştırılmaktadır. Elde edilen sonuçlara göre vergi kültürünü etkileyenen önemli faktörlerin devlete güven, kamu hizmetlerinin kalitesi ve kayıt dışı ekonomi olduğu a . . .nlaşılmıştır. Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’te yaşayan 500 vergi mükellefine uygulanan anketle elde edilen veriler, betimleyici istatistiklerin yanı sıra istatistiksel olarak anlamlı farklılıkların “tek örneklem t” testiyle araştırılmasıyla istatistiksel olarak incelenmiştir. Ayrıca araştırmada vergi kültürünü açıklamada en önemli faktörleri belirlemede çok değişkenli istatistiksel tekniklerden faktör analizi kullanılmış olup, ankette elde edilen sonuçların içsel tutarlılığı güvenilirlik analiziyle de değerlendirilmiştir. – Anahtar Kelimeler: Vergi Kültürü, Vergiye Uyum, Vergi Bilinci, Devlet, Faktör Analizi = The government needs reliable and permanent financing resources to carry out its functions successfully and effectively. Reliable and permanent finance resources depend on the efficiency of the tax system. The success of the tax system depends on how well taxpayers fulfill their tax obligations. In our study we research tax culture and its determinants in Kyrgyzstan. The most important factors affecting tax culture are: trust in the government, quality of public services, and informal economy. The results were analysed through t-test, chi-square test and factor analysis by using SPSS program. Keywords: Tax culture, tax compliance, tax consciousness, government, factor analysi More less

Aida KASİYEVA

Article | 2017 | Bilig : Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi ( 80 )

The Jew's harp music effect was examined in the context of observation, interview and music sessions. Representatives from two cultural groups (American and Kyrgyz) participated in the music sessions. The research defined and measured how independent variable (Jew's harp music) acted upon the dependent variables (consciousness, emotion, associations, imagery) that evoked in the respondent's consciousness. While listening to the Jew's harp music (live and recorded), the representatives responded through such activities as relaxation, free association, story-telling, imagery, and reminiscing. The aim of the study was to verify the hyp . . .othesis of how strong was the impact of the Jew's harp music on the representatives of both cultures. The results of the study revealed that all respondents reported about the imageries closely connected with their cultural background: history, mentality, culture, and identity. BMGIM (Bonny method of Guided Imagery and Music) was the main method for revealing pivotal moments of Jew's harp music effect. Çalışmamda yüzyıllardır üfleme tekniğiyle çalınan Ağız Komuzu’nun geçmiş geleneklerden, birikimlerden güçlenerek günümüze kadar ulaşabilen ezgilerinin Amerikalılara ve Kırgızlara dinletildiğinde yarattığı güçlü etki ortaya konulmaktadır. BMGIM İmgelem ve Müziğin Bonny Yöntemi Ağız Komuzu ezgilerinin dinleyici üzerindeki belirgin etkilerinin kanıtlarıyla ortaya çıkarılması için seçilen yöntemdir. Araştırmaya Amerikan ve Kırgız kültüründen temsilciler katılmış, ağız komuzundan açığa çıkan ezgilerin etkileri gözlem, görüşme, müzik oturumları kapsamında incelenerek bağımlı-bağımsız değişkenler oluşturulmuştur. Bağımsız değişkenin ağız komuzu ezgilerinin katılımcının zihninde çağrışım yaratarak bıraktıkları ezgilerin açığa çıkmasıyla oluşan bağımlı değişkenlerin zihin, duygusal his, çağrıştırma imgeleriyle nasıl etkileştiği açıklanmaya çalışılmıştır. Çalışmada temsilcilere ezgiler canlı, banttan dinletildiğinde ezgilerin bireylerin üzerinde rahatlama, hatırlatma, serbest çağrışım, hikâye anlatıcılığı imgelemi gibi eylemlerle çağrışımsal etkisi açığa çıkmıştır. Sonuç olarak; Ağız komuzu’nun, kültürlerin arka planlarındaki tarih, kültür, kişinin kimliği hayal gücüyle yakından ilişkilendirilmekte, temel etki olarak kültürler üzerinde çok güçlü tesirler yaratmakta ve yaratmaya devam etmekte olduğu ve bu etkinin çok güçlü olduğu ortaya çıkmaktadır. Anahtar Kelimeler: BMGIM, Ağız Çalgısı, kültür-merkezli bir araştırma, duygu kategori, insan arası tecrübe, alan müzik teoris More less

Seyil NAJİMUDİNOVA | Azamat MAKSUDUNOV

Article | 2018 | Bilig : Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi ( 87 )

In recent years, corporate social responsibility and business ethics issues are one of the outstanding topics for business in their efforts to attain respectable niche and growth. In spite of the rapid changes in business world and different cultural backgrounds, it is extremely important to keep on business ethics as a field of training, teaching and research. In this regard, this study aims to reveal attitudes of Business students as future entrepreneurs and managers toward business ethics in Kyrgyzstan, Turkey, Kazakhstan and Azerbaijan case. For this purpose, an AT-BEQ questionnaire form was conducted to total 407 Business stude . . .nts in Kyrgyz - Turkish Manas University (n=97), Halic University (n=96), Azerbaijan State University of Economics (UNEC) (n=114) and Akhmet Yassawi International Kazakh-Turkish University (n=100). The results show students are enough conscious on business ethics, and significant differences in attitudes in cross cultural perspective. The findings are believed to be useful to educational institutions and future generations of managers and entrepreneurs. Son yıllarda gelişen işletmecilik anlayışları doğrultusunda işletmelerin yaşamında saygın bir yer elde edebilmeleri ve başarılı olabilmeleri için işletmecilik uygulamalarında toplumsal sorumluluk ve etik konusu öne çıkmaktadır. Hızla değişen iş dünyasında farklı kültürel ortamlara bağlı kalmaksızın, iş etiği ile ilgili eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetlerinin sürekli devam ettirilmesi önem kazanmaktadır. Bu bağlamda yapılan çalışma, Kırgızistan, Türkiye, Azerbaycan ve Kazakistan özelinde geleceğin potansiyel girişimcileri, liderleri ve yöneticileri olan işletme bölümü öğrencilerinin iş etiğine yönelik tutumları ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda, Kırgızistan – Türkiye Manas Üniversitesi (n=97), Haliç Üniversitesi (n=96), Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi (n=114) ve Hoca Ahmet Yesevi Üniversitesi’nde (n=100) İşletme eğitimi görmekte olan 407 öğrenci üzerine bir anket uygulanmış ve karşılaştırma yapılmıştır. Genel olarak öğrencilerin iş etiği konusunda bilinçli oldukları ve ülkeler arası etik tutumlarında anlamlı farklılıkların olduğu sonucuna varılmıştır. Araştırmadan elde edilen bilgiler, işletme alanında eğitim veren kurumlar ve iş dünyasındaki gelecek kuşak girişimci ve yöneticiler açısından önem taşımaktadır Anahtar Kelimeler: İşletme eğitimi, girişimcilik, etik, iş etiği, ATBEQ, değerler, iş değerleri, kültürlerarası araştırmalar, Türk Cumhuriyetler More less

Cengiz BUYAR | Uğur ÜNAL

Article | 2022 | Bilig : Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi ( 100 )

In its journey from ancient history, human society has brought along many cultural and architectural values or properties. Some of which have reached our days and some of which have not for various reasons. Cultural values that are part of the common history of mankind are called world heritage. Since 1972, UNESCO has included cultural and natural heritage sites that can be considered as common assets of all mankind in the World Heritage List and work to protect them. UNESCO's work on the World Heritage List fulfils the important task of making the values that humanity is about to lose visible and permanent again. As of 2019, there . . .are 1,121 cultural heritage sites on the UNESCO World Heritage List. In this study, the cultural and natural heritage of the countries belonging to the Organization of Turkic States (Turkic Council) has been discussed using statistical and descriptive analysis methods according to the ten main criteria defined by UNESCO. Thus, it aims to jointly examine the cultural and natural heritage of the Turkish world inscribed on the World Cultural Heritage List and to assess them from an awareness-raising perspective. Keyword: Culture, World Heritage List, UNESCO, Turkic World, Organization of Turkic States. İnsanoğlu tarihi süreçte çok sayıda somut kültürel değer ortaya koymuş, bunların bir kısmı günümüze ulaşmış, bir kısmı da çeşitli sebeplerden dolayı ulaşamamıştır. Bunlardan insanlığın ortak geçmişinin bir parçası olan kültür değerlerine Dünya Mirası denilmektedir. UNESCO 1972 yılından beri tüm insanlığın ortak değeri kabul edilebilecek kültürel ve doğal miras alanlarını, Dünya Mirası Listesi’ne almakta ve bu alanların korunması için çalışmaktadır. UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi çalışmasıyla, insanlığın kaybetmek üzere olduğu değerleri tekrar görünür ve kalıcı kılarak önemli bir görevi yerine getirmektedir. 2019 yılı itibariyle UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde 1121 miras bulunmaktadır. Bu çalışmada Türk Devletleri Teşkilatı’nda yer alan ülkelerin sahip olduğu kültürel ve doğal miraslar UNESCO’nun belirlemiş olduğu on temel kriter üzerinden istatistiksel ve betimsel analiz yöntemleri kullanılarak ele alınmıştır. Böylelikle Dünya Kültür Mirası Listesi’nde yer alan Türk dünyasının kültürel ve doğal miraslarının bir arada ele alınması, farkındalık oluşturacak bir bakış açısıyla değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Anahtar Kelimeler: Kültür, Dünya Kültür Mirası Listesi, UNESCO, Türk Dünyası, Türk Devletleri Teşkilat More less

Raziyahan ABDİYEVA | Damira BAYGONUŞEVA | Cunus GANİEV

Article | 2017 | Bilig : Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi ( 83 )

After the collapse oi Soviet Union the membercountries was accompanied by economic and political crises. Each country has chosen own monetary and fiscal policy considering the economic situation. Even though that their economic situation is similar, Kyrgyzstan and Tajikistan are pursuing opposite fiscal policy. More precisely, Kyrgyzstan in recent years has changed its fiscal policy towards expansionary policy, when Tajikistan is continuing contractionary policy. This paper analyses the long and the short-run causality relationships between government expenditure and economic growth in Kyrgyzstan and Tajikistan to reveal the results . . . of such fiscal policies on real output, using Engle-Granger Cointegration and Granger Causality Tests.Results show that, over the 2000:1-2013:4 period, there is a long run relationship between GDP and government expenditure in both countries. According to Granger Causality lest it was found an unidirectional causality from government expenditures to economic growth in Kyrgyzstan. But Granger causality test on economy of Tajikistan does not give any causality relations between these variables. Keywords: Economic Growth, Government Expenditure, Engle-Granger Cointegration Test, Granger Causality Test, Contractionary Fiscal Policy, Expansionary Fiscal Policy Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra bu birliğe üye olan ülkeler piyasa ekonomisine geçmeye başlamışlardır. Geçişin ilk yıllarında ülkelerin çoğu ekonomik ve siyasi krizlerle karşılaşmışlardır. Her ülke, kendi ekonomik durumunu göz önüne alarak para ve maliye politikası seçmişlerdir. Ekonomik durumları benzer olmasına rağmen, Kırgızistan ve Tacikistan farklı maliye politikasını uygulamaktadırlar. Son yıllarda Kırgızistan genişletici maliye politikası uygularken, Tacikistan daraltıcı maliye politikasını seçmiş bulunmaktadır. Bu çalışmada Kırgızistan ile Tacikistan’da kamu harcamaları ve ekonomik büyüme arasındaki uzun ve kısa dönemli ilişkiler, 2000:1 – 2013:4 dönemine ait çeyrek veriler ve Engle-Granger eşbütünleşme ve Granger nedensellik testleri kullanılarak incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, her iki ülkede de GSYİH ile kamu harcamaları arasında eşbütünleşme ilişkisi vardır. Granger nedensellik testine göre, Kırgızistan’da kamu harcamalarından ekonomik büyümeye doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi mevcuttur. Fakat Tacikistan’da kamu harcamaları ile ekonomik büyüme arasında herhangi bir nedensellik ilişkisi bulunmamıştır. Anahtar Kelimeler: Ekonomik Büyüme, Kamu Harcamaları, Engle-Granger Eşbütünleşme Testi, Granger Nedensellik Testi, Daraltıcı Maliye Politikası, Genişletici Maliye Politikası После распада Советского Союза страны столкнулись с экономически- ми и политическими кризисами. Каждая страна выбрала собственную денежно-кредитную и фискальную политику с учетом экономической ситуации. Несмотря на схожесть экономического положения, Кыргыз- стан и Таджикистан проводят противоположную фискальную политику. Кыргызстан изменил свою фискальную политику в сторону экспанси- онистской, тогда как Таджикистан продолжает сдерживающую поли- тику. В данной статье анализируется долгосрочная и краткосрочная причинно-следственная связь между государственными расходами и экономическим ростом в Кыргызстане и Таджикистане, в целях опре- деления влияния налогово-бюджетной политики на реальный объем производства, с использованием метода коинтеграции Энгла-Грейндже- ра, а также теста Грейнджера на причинность. В результате в период 2000:1-2013:4 выявлена долгосрочная зависимость между ВВП и госу- дарственными расходами в обеих странах. Согласно тесту Грейнджера, в Кыргызстане существует однонаправленная причинность от государ- ственных расходов к экономическому росту, тогда как в Таджикистане не обнаружено никаких причинно-следственных связей между этими переменными More less

Cevat ÖZYURT

Article | 2023 | Bilig : Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi ( 106 )

The main purpose of this article is to understand the historical breaks and changes in Chingiz Aitmatov's views on Soviet working life and labor relations. His works on working life and labor relations will be analyzed by dividing them into two periods. His first works were written on the assumption that the promises of the Socialist Revolution for a new life were realized. Workers live a happy and prosperous life in harmony with the system and their environment. The problems of exploitation, stratification and social conflict have been resolved and the ontological security of the workers has been ensured. This view changes, acquiri . . .ng a critical character in Goodbye Gulsariwhich belongs to the novels of the second period. The work questions the contradictions between the socialist worker and the socialist state; by demystifying the official discourses, it clarifies how the products and relations of collective farm workers are alienated from them in the planning and centralization processes. The detailed analysis of the novels The White Ship, The Day Lasts More Than a Hundred Years and The Place of the Skull, in which the author's critical approach to working life and labor relations, written during the Soviet period, remains in the background of cultural, moral and ecological criticism, has been excluded from the scope of this study in order not to force the format of the article. Keyword: Chingiz Aitmatov; kolkhoz; soviet society; labor sociology; Goodbye Gulsari Cengiz Aytmatov’un Sovyet çalışma hayatı ve emek ilişkilerine bakışındaki tarihsel kırılma ve değişimleri anlamak, bu makalenin ana amacını oluşturmaktadır. Onun çalışma hayatı ve emekilişkilerine dair eserleri iki döneme ayrılarak incelenecektir. İlk eserler, Sosyalist Devrim’in yeni hayata ilişkin vaatlerinin gerçekleştiği varsayımıyla yazılmıştır. Emekçiler, sistemle ve çevreleriyleuyumlu, mutlu, müreffeh bir hayat yaşarlar. Sömürü, tabakalaşma ve toplumsal çatışma sorunları çözülmüş ve emekçilerin ontolojik güvenliği sağlanmıştır. Bu bakış, ikinci döneme ait Elveda Gülsarı romanında değişerek eleştirel bir nitelik kazanır. Eser, sosyalist emekçi ve sosyalist devlet arasındaki çelişkileri sorgular; resmî söylemleri demistifiye ederek, planlama ve merkezileştirme süreçlerindekolhoz emekçilerinin ürün ve ilişkilerinin kendilerine nasıl yabancılaştığına açıklık getirir. Yazarın Sovyetler Birliği döneminde kaleme aldığı çalışma hayatı ve emek ilişkilerine eleştirel yaklaşımının kültürel, ahlaki ve ekolojik eleştirilerin arka planında kaldığı Beyaz Gemi, Gün Olur Asra Bedel ve Dişi Kurdun Rüyaları romanlarının detaylı analizi, makale formatını zorlamamak için bu çalışmanın kapsamı dışında bırakılmıştır. Anahtar Kelimeler: Cengiz Aytmatov; Kolhoz; Sovyet Toplumu; Çalışma Sosyolojisi; Elveda Gülsar More less

Lokman BARAN

Article | 2008 | Bilig : Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi ( 44 )

Lutpulla Mutellip is an important writer and poet of Modern Uighur Literature. He has a special place among other Uighuran poets and writers because of the education he received (which was unlike that received by his contemporaries, Abdulhaluk Uygur, Elkem Ethem, Abduriyim Teleşov Ötkür), because of the personages who made an influence on his understanding of art, because of writing in the genres of the theater and the filetion – genres that were never before employed in Uighuran literature – and because of publishing articles to introduce these genres to the Uighuran people. Lutpulla Mutellip has not only made use of literature and . . . art to save his people from slavery and ignorance, but he has also fought for the independence of his people, actively joining in "Üç Vilayet İnkılabı”. This article focuses on the life and work of Lupulla Mutellip by drawing from Uighur, Russian, and Turkish sources published on the writer. Keyword: Lutpulla Mutellip, Uighur, East Turkistan, Uighur Literature, Modern Uighur Literature Lutpulla Mutellip, Çağdaş Uygur Edebiyatının yetiştirmiş olduğu önemli bir şair, yazar ve mücadele insanıdır. Çağdaşları Abduhaluk Uygur, Elkem Ehtem, Abduriyim Teleşov Ötkür gibi şair ve yazarlardan farklı bir eğitim alması, sanat anlayışının oluşmasında rol alan şahsiyetler, Uygur edebiyatında o güne kadar görünmeyen tiyatro, fileyton tarzında eserler vermesi ve bu sanat dallarını Uygur halkına tanıtabilmek için makale ve yayıncılığı kullanması onu diğer Uygur şair ve yazarlarından ayırmaktadır. Lutpulla Mutellip, halkının esaretten ve cahillikten kurtulması için sadece edebiyatı ve sanatı kullanmamış, Üç Vilayet İnkılabına aktif olarak katılarak halkının bağımsızlığı için mücadele etmiştir. Makalede şairin hayatı, sanatı ve edebi kişiliği bugüne kadar yayınlanmış Uygurca, Rusça ve Türkçe kaynaklara dayanarak ele alınmış ve yer yer eserlerine değinilmiştir. - Anahtar Kelimeler: Lutpulla Mutellip,Uygur,Doğu Türkistan,Uygur Edebiyatı,Çağdaş Uygur Edebiyat More less